Κιρσοί και Ευρυαγείες

Οι φλεβικοί κιρσοί του κάτω άκρου και οι ευρυαγγείες αποτελούν την ορατή και επιφανειακή εκδήλωση του συνδρόμου της φλεβικής ανεπάρκειας.
Στις φυσιολογικές φλέβες υπάρχουν βαλβίδες μίας κατεύθυνσης που οδηγούν το αίμα προς τα πάνω ώστε να επισρέφει ομαλά στην καρδιά. Στα κάτω άκρα υπάρχει το επιπολής και εν τω βάθει φλεβικό σύστημα. Το τελευταίο δέχεται το αίμα από το επιπολής δίκτυο μέσα από τις διατιτρώσες φλέβες και το οδηγεί κεντρικότερα προς την καρδιά. Σε αντίθεση με τις εν τω βάθει φλέβες, που η σύσπαση των μυών εμποδίζει τη διάτασή τους, οι επιπολής εύκολα μπορούν να διαταθούν και να ελικωθούν αν εκτεθούν σε υψηλές πιέσεις. Υψηλές πιέσεις πιο συχνά δημιουργούνται λόγω της ανεπάρκειας των βαλβίδων. Η διάταση των φλεβών προκαλεί με τη σειρά της επιπλέον βαλβιδική ανεπάρκεια και το πρόβλημα ανακυκλώνεται.

Οι κιρσοί αποτελούν τα μη επιθυμητά μονοπάτια από τα οποία το αίμα παλινδρομεί και λιμνάζει. Βαλβιδική ανεπάρκεια προκαλείται και κατόπιν επεισοδίου θρόμβωσης (μεταθρομβωτικό σύνδρομο), ενώ κάποιες βαλβίδες μπορεί και να απουσιάζουν από τη γέννηση του ατόμου. Άλλο αίτιο της αυξημένης φλεβικής πίεσης είναι η απόφραξη της ροής του αίματος, είτε λόγω κάποιου θρόμβου, είτε λόγω κάποιας εξωτερικής πίεσης. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι κιρσοί δε θα πρέπει να καταστρέφονται γιατί αποτελούν ένα σημαντικό μονοπάτι παράκαμψης που επιτρέπει τη ροή του αίματος γύρω από το κώλυμα.
Οι ελαφρές μορφές της φλεβικής ανεπάρκειας μπορεί να είναι ενοχλητικές προκαλώντας αισθητικά προβλήματα. Ωστόσο, οι σοβαρές μορφές της νόσου μπορεί να προκαλέσουν συστηματικές επιπλοκές όπως θρόμβωση, οιδήματα του άκρου και σε ελάχιστες περιπτώσεις να απειλήσουν την ανθρώπινη ζωή.

Κιρσοί - Αίτια

Η παρατεταμένη ορθοστασία οδηγεί σε αυξημένες πιέσεις που προκαλούν διάταση των φλεβών και δευτεροπαθή βαλβιδική ανεπάρκεια. Η κληρονομικότητα καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την πρωτοπαθή βαλβιδική ανεπάρκεια. Άλλοι παράγοντες κινδύνου αποτελούν η ηλικία, το γυναικείο φύλο, η εγκυμοσύνη και γενικά η έκθεση σε οιστρογόνα, που έχει αποδειχθεί ότι αυξάνουν τη διατασιμότητα των φλεβών και χαλαρώνουν τις βαλβίδες τους. Σε προχωρημένη εγκυμοσύνη, η πίεση της κάτω κοίλης φλέβας από τη μήτρα προκαλεί επιπλέον αύξηση φλεβικής πίεσης. Αναλόγως λοιπόν του μηχανισμού δημιουργίας κιρσών στην εγκυμοσύνη, είναι δυνατόν αυτοί να υποχωρήσουν αυτόματα ή να παραμείνουν.

Η θεραπεία των κιρσών που προϋπάρχουν της εγκυμοσύνης ελαττώνει την εξέλιξη της νόσου και τη δημιουργία νέων κιρσών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Κιρσοί - Συμπτώματα

Η χρόνια φλεβική ανεπάρκεια τελικά προκαλεί χρόνιες αλλαγές στο δέρμα και τα μαλακά μόρια που ξεκινούν με ήπιο οίδημα και εξελίσσονται σε δυσχρωμία, φλεγμονώδη δερματίτιδα, κυτταρίτιδα, έλκη που δύσκολα θεραπεύονται, ακόμα και κακοήθη εκφύλιση.
Τα συμπτώματα της φλεβικής ανεπάρκειας παρουσιάζουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά: Δεν σχετίζονται πάντα με το μέγεθος και την έκταση των κιρσών, ούτε με το βαθμό της παλινδρόμησης.
Ο πόνος χειροτερεύει ύστερα από παρατεταμένη ορθοστασία και ανακουφίζεται με το περπάτημα ή με την ανύψωση των άκρων (σε αντίθεση με την αρτηριακή ανεπάρκεια, της οποίας ο πόνος χειροτερεύει).
Είναι περισσότερο έντονα κατά τη διάρκεια της έμμηνου ρύσης, της εγκυμοσύνης και ορμονικής υποκατάστασης (π.χ αντισυλληπτικά).
Λόγω της σταδιακής και αργής εγκατάστασης της νόσου, δεν αντιλαμβάνονται όλοι οι ασθενείς το βαθμό της χρόνιας δυσφορίας, παρά μόνο αφού θεραπευτούν. Κατά την ψηλάφηση, μπορεί να παρατηρηθεί σκληρία και θρόμβωση κάποιας επιφανειακής φλέβας. Η επιπολής θρομβοφλεβίτιδα μπορεί να συνυπάρχει με εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσησε ποσοστο άνω του 40%.

• Αίσθημα βάρους στα πόδια
• Αδυναμία άσκησης
• Πόνος ή ευαισθησία κατά μήκος της πορείας μιας φλέβας
• Αίσθημα καύσου
• Κνησμός
• Κράμπες τη νύχτα
• Οίδημα Ανήσυχα άκρα
• Αλλαγές στο χρώμα του δέρματος (σκούρο καφέ)
• Παραισθησία
• Αιμορραγία απ’ τους κιρσούς
  

Κιρσοί - Διάγνωση

Το τρίπλεξ φλεβών κάτω άκρου είναι η εξέταση εκλογής για τη διάγνωση της φλεβικής ανεπάρκειας, το σχεδιασμό της θεραπείας και την προεγχειρητική χαρτογράφηση.
Άλλες διαγνωστικές μέθοδοι είναι η μαγνητική φλεβογραφία και η αξονική τομογραφία σε περιπτώσεις διερεύνησης συστηματικών ενδοκοιλιακών ή θωρακικών νόσων.Ασθενείς με σημαντική φλεβική παλινδρόμηση έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης φλεβικών ελκών. Η πιθανότητα πρόκλησης εν τω βάθει φλεβοθρόμωσης είναι πενταπλάσια σε ασθενείς με κιρσούς.

Κιρσοί - Θεραπεία

Πριν την οποιαδήποτε θεραπευτική παρέμβαση είναι απαραίτητη η πλήρης χαρτογράφηση του επιπολής και εν τω βάθει φλεβικού δικτύου ώστε να αποκλειστεί η θρόμβωση ή η ανεπάρκεια του τελευταίου.

Σκληροθεραπεία: ευρέως χρησιμοποιούμενη μέθοδος για κιρσούς και ευρυαγγείες. Μία σκληρυντική ουσία εγχύεται στις παθολογικές φλέβες και προκαλεί καταστροφή του ενδοθηλίου τους με επακόλουθη ίνωση και τελική απορρόφησή τους.
Λέιζερ έντονου παλμικού φωτός (IPL): για πολύ μικρές επιφανειακές βλάβες-ευρυαγγείες

Ενδοφλέβια θερμική κατάλυση με λέιζερ: μία ίνα λέιζερ τοποθετείται στον αυλό του αγγείου (μείζονα σαφηνή φλέβα) μέσω ενός καθετήρα διαδερμικά υπό υπερηχογραφική παρακολούθηση και προκαλεί μη αναστρέψιμη θερμική βλάβη. Χρησιμοποείται τοπική αναισθησία.

Κατάλυση με ραδιοσυχνότητες (RF): περιλαμβάνει τη θερμική καταστροφή της μείζονος σαφηνούς φλέβας μέσω ενός ειδικού καθετήρα ραδιοσυχνοτήτων που τοποθετείται είτε μετά από χειρουργική τομή κ αποκάλυψη του αγγείου είτε με παρακέντησή του και υπερηχογραφική καθοδήγηση.

Σαφηνεκτομή και φλεβεκτομή: αποτελεί την παλαιότερη μέθοδο και περιλαμβάνει τομή 2-3 εκ στη βουβωνική περιοχή, απολίνωση της σαφηνομηριαίας συμβολής με αφαίρεση της μείζονος σαφηνόυς φλέβας και φλεβεκτομή μικρότερων κιρσών μέσα από μικρές τομές.